Obserwacja: Risa i Szagi szczęśliwe historie psów ze schroniska
Niepewność,
lęk, stres, chowanie się za właściciela, unikanie, wycofanie, widoczna postawa
„panikuje”, jest przestraszona/y. Odczuwa presję otoczenia. Ucieka od sytuacji
– uzyskuje ulgę, szczekaniem, oszczekiwaniem odstrasza, czym unika
sytuacji i uzyskuje ulgę, tym samym pies osiąga cel. Nie ma wsparcia
przewodnika z asertywnie spokojną energią lub wsparcie jest nieprawidłowo
wyrażane poprzez pochwałę niestabilnego stanu. Brak właściwej socjalizacji ze
stabilnymi psami i bogatym środowiskiem.
W
przypadku braku możliwości uniknięcia stresogennego bodźca (hałas, dzieci, inne
psy …) widoczne objawy stresu – sztywnieje, jest niepewna w przyszłości może grozić
to pojedynczym pogryzieniem, jako ucieczka od sytuacji celem uzyskania ulgi.
Możliwe nawroty w przypadku niestabilnego otoczenia.
Jednak
piszę tu o przypadkach, które dają się motywować pozytywnymi bodźcami (smaczek,
spokojna zachęta), reagują prawidłowo na komunikację w zakresie prawidłowego
spaceru, dzielenia przestrzeni, uzyskania stanu spokojnego.



Rys. przykład mowy ciała
Zobrazowanie
oceny, czerwona strzałka pokazuje, jaki stan chcemy osiągnąć.
TROCHĘ
TEORII
HABITUACJA
Psy mają znacznie lepszy słuch niż człowiek, dlatego
też wiele dźwięków znośnych dla człowieka może być dla psów przerażających. Nie
znaczy to jednak, że pies w pewnym stopniu nie może się do nich przyzwyczaić.
Proces ten nazywamy habituacją. Habituacja (przyzwyczajanie) – w odróżnieniu od
innych form uczenia się – nie oznacza wyrobienia nowych reakcji, a utracenie
starych. Występuje, gdy zwierzę, narażone na wciąż powtarzający się bodziec,
stopniowo oswaja się z nim i przestaje na niego reagować bądź reakcje stają się
mechaniczne. Przykładowo zwierzę początkowo może zwracać uwagę na jakiś dźwięk,
taki jak szelest liści, a nawet reagować na niego stresem (ucieczką). Jednak po
pewnym czasie zwierzę przestaje słyszeć ten dźwięk, w związku z czym także reakcja
na niego zanika. Habituacja jest bardzo ważnym procesem przystosowawczym
zwierzęcia do środowiska. Jest to pewnego rodzaju „sito”, które przecedza
informacje istotne od tych nieistotnych. Przykładowo: regularne tykanie zegarka
po pewnym czasie przestajemy słyszeć, ponieważ naszemu organizmowi nie opłaca
się reagować na te dźwięki, gdyż nic po nich nie następuje. Dla odmiany
pojawiający się cichy dźwięk szumu w krzakach przykuwa naszą uwagę, ponieważ
raz na jakiś czas zdarzyło się, że wyskoczyło z nich dzikie zwierzę, które może
być potencjalnym zagrożeniem. Tak więc habituacja jest naturalnym, niezbędnym
do życia procesem uczenia się, dzięki któremu organizm uczy się nie reagować na
zbędne bodźce.
DESENSYTYZACJA
Kiedy jednak po dotychczas neutralnym bodźcu pojawi
się bodziec nieneutralny, może nastąpić zjawisko sensytyzacji, czyli
uwrażliwienia. Tak, więc nawet zwierzę niereagujące do tej pory na dany dźwięk,
np. burzy, może się uwrażliwić, jeśli skojarzy dany dźwięk z czymś
przerażającym (wyjątkowo blisko uderzył piorun czy też zupełnie przypadkowo coś
w domu upadło na psa). Dokładnie ten sam proces może nastąpić w przypadku
pozytywnych emocji. Stąd też często pojawia się np. silna reakcja emocjonalna w
postaci ekscytacji na dźwięk domofonu (dźwięk otwarcia kodem), ponieważ pies
kojarzy ją z powrotem właściciela, zaś np. reakcja agresywna na dźwięk
dzwoniącego domofonu (sygnał, że wejdzie ktoś obcy). Należy jednak pamiętać, że
tak jak zwierzę się uwrażliwiło, tak można je też odwrażliwić, czyli przeprowadzić
desensytyzację. Poziom trudności odwrażliwiania jest wprost proporcjonalny do
emocji, które towarzyszyły uwrażliwieniu na dany bodziec.
PRZECIWWARUNKOWANIE
Proces uwrażliwienia jest ściśle związany z
warunkowaniem klasycznym. Następuje tu skojarzenie bodźca początkowo obojętnego
(bodziec warunkowy – czyli dźwięk) z przykrą sytuacją, która skutkowała reakcją
ucieczki (na skutek lęku), co zaś przyniosło ulgę i wzmocniło efekt ucieczki od
bodźca. Podobnie u Pawłowa połączenie procesu podawania pokarmu z dźwiękiem
dzwonka wywołało w późniejszym etapie ślinienie się psa już na sam dźwięk
dzwonka (bez jedzenia). Jest to proces uczenia się niezależny od woli
zwierzęcia. Po prostu następuje podświadome skojarzenie sygnału z bodźcem.
Naukowcy przyjrzeli się stężeniom kortyzolu hormonu
stresu u psów i ich właścicielek – co posłużyło tu jako
wskaźnik stresu. Stężenia kortyzolu sprawdzano w sierści pobieranej
dwukrotnie z próbek przyciętych blisko skóry, raz latem i raz zimą. W obu
próbkach poziom kortyzolu u psów był „zsynchronizowany” z ich
właścicielami. Autorzy eksperymentu twierdzą, że jest to pierwsze
badanie określające długoterminową synchronizację poziomów stresu między
przedstawicielami dwóch różnych gatunków.
Poziom kortyzolu – hormonu stresu – może być zbijany
poprzez spokojny spacer, sen lub podczas gryzienia zabawek i naturalnych gryzaków.
PRAKTYKA
W
celu lepszego zrozumienia tych dwóch technik posłużymy się przykładem. Załóżmy,
że pies boi się dźwięku burzy.
W
przypadku odwrażliwiania w pierwszej kolejności będziemy puszczać psu nagrany
dźwięk, od najniższego poziomu głośności, tak by nie wywołał on reakcji, aż do
rzeczywistego poziomu hałasu podczas burzy. Głośność należy zwiększać stopniowo
i odpowiednio wolno, by zwierzę nie zareagowało na dźwięk strachem.
W
przypadku przeciwwarunkowania za każdym razem, gdy pojawi się dźwięk uderzenia
pioruna, dajemy psu coś, co lubi – np. przysmak czy zabawę. Każdy huk będzie
więc kojarzył mu się z nagrodą/zabawą. W ten sposób zmieniamy negatywne
emocje psa, zastępując je pozytywnym skojarzeniem.
W
przypadku połączenia odwrażliwiania z przeciwwarunkowaniem puszczamy psu
nagrany dźwięk wyładowań atmosferycznych, od najniższego poziomu głośności, i
jednocześnie po każdym dźwięku nagradzamy psa, np. smakołykiem. Następnie
podwyższamy poziom głośności i znów podajemy smakołyk równolegle z odgłosem
grzmotu.
Risa pierwsze spotkanie nauka relaksacji i energia asertywna mojego Buldoga Barego
Szagi wycofany i niepewny
Reakcja
psa wycofanego na presję otoczenia ang. spacial pressure (dzieci, psy, rowery,
otoczenie itd.) to atak, oszczekanie, unikanie, co się dzieje dziecko się
odsuwa właściciel odsuwa psa, pies uzyskał efekt unika sytuacji, w której czuje
presje i uczy się tego, sposobu na oddalenie zagrożenia, uzyskuje ulgę. Musimy
pamiętać, że w ten sposób uzyskana ulga jest wzmocnieniem i pies będzie
wykorzystywał ten sam mechanizm w coraz to innych sytuacjach. To my mamy
kontrolować sytuację, przestrzeń. Co w takiej sytuacji:
- Popracować
nad sobą nad swoją energią spokojnie asertywną, którą psy bezwzględnie czują i
odwzorowują. Stan obecny, w którym martwimy się, boimy, denerwujemy się tym co
się wydarzy, co będzie jak będzie jest nie do przyjęcia i trzeba zastąpić tą negatywną
miękką energię energią spokojnie asertywną. Zamiast być dla psa oparciem w
stresujących momentach, przez naszą nerwową postawę utwierdzamy ją w
przekonaniu, że faktycznie coś jest nie tak. Nie skupiamy się na negatywnych
skojarzeń psa tylko pokazujemy mu swoją spokojną energię, że ma być spokojny i
nie ma się czuć bezpiecznie bo jesteśmy gwarantem tego bezpieczeństwa.
- Wprowadzić
zasady w zakresie dostępu do zasobów, pokarmu, zabawek jak i dzielonej
przestrzeni poprzez prawidłowe korekty, jako podstawowe źródło komunikowania
się z psem. Kontrolujmy te obszary jak prawdziwy przewodnik.
- Nie
uczłowieczamy psa poświęcając mu zbyt wiele uwagi, na którą nie zasłużył lub po
prostu nie była ona potrzebna czy nieadekwatna do sytuacji, pozwólmy psu na
bycie psem. Co to znaczy traktujemy go jak dziecko – rozpieszczamy go i
troszczymy się jak o dziecko dajemy mu mnóstwo różnych przywilejów a to
przecież inny gatunek nie człowiek i oczekujemy, że pies będzie dobrym
stabilnym psem NIE BĘDZIE ! Działamy wbrew jego naturze, pies nie jest w stanie
rozumować (rozumie podstawowe słowa kojarzone z konkretnym działaniem) jak
człowiek to my musimy nauczyć się komunikować w "psim języku".
- Socjalizować
ze stabilnymi psami, to nie znaczy podchodzenie na siłę do każdego psa !!!
Spotkanie psów odbywa się w stanie spokojnym. Spacer równoległy, swobodne obcowanie.
- Zapoznać
psa ze wzbogaconym środowiskiem. Wzbogacone środowisko to miejsce, w którym
pies ma możliwość doświadczania nowych rzeczy i prezentowania swobodnych
zachowań, by wypracować takie strategie, które pozwolą mu odnieść sukces.
Rozwija to jego pewność siebie i pomaga w utrzymaniu równowagi wewnętrznej. Tu
ogromna rola spokojnie asertywnego przewodnika, który daje pewność i pomaga
zachować stan spokojny.
- Nie
ograniczać możliwości wyboru. Mamy skłonność do ograniczania im możliwości wyboru
– raczej odbieramy im przedmioty, niż je dajemy, raczej tłumimy nowe
zachowania, niż do nich zachęcamy. W efekcie psiaki stają się mniej pewne
siebie i do emocji – zarówno właściciela, jak i psa – wkrada się frustracja,
rujnująca ich relacje.
- Angażować
intelekt psa, zabawy węchowe, agility.
Nasza Praca na spacerze
Pierwszy samodzielny spacer Risy, do tej pory trzymanej na smyczy żeby aby nie uciekła, budujemy zaufanie.
I radosny pies już po samodzielnej pracy z właścicielką , brawo !
wprowadzenie zasad ... czekanie na wyjście.
socjalizacja, tu akurat Szagi i Bary
„Istnieją różne
metody leczenia stresu u psów,
w tym leki i terapie behawioralne. Jednak badanie sugeruje,
że zmiany zachowania psów mogą nastąpić wraz ze zmianą zachowania
właścicieli. Jeśli więc jesteś zestresowany, pomyśl o potencjalnym wpływie
twojego nastroju na psa i wprowadź środki zaradcze.”
W
pracy nad wzmocnieniem pewności czworonoga przede wszystkim potrzebne będzie
własne opanowanie negatywnych emocji, takich jak irytacja czy złość. Pamiętaj,
że pupil wyczuje Twoje zdenerwowanie i stres nawet, jeśli nie
podniesiesz głosu. Zwierzęta doskonale odczytują sygnały, które daje Twoja
postawa czy gesty.
Przykład
złej interpretacji w komunikacji
Zapraszam
do kontaktu